انتقادات تند و صریح علی سرتیپی تهیه كننده سینما در رادیو نمایش

به گزارش روابط عمومی رادیو نمایش، آنچه كه می خوانید مشروح این گفت و گو در «نمای نقره ای» رادیو نمایش است.
*جناب سرتیپی حال سینما چطور است؟
حال سینما بد است، واقعیت این است كه در این اتفاق سینما بزرگترین ضربه را خورد و بالاترین فشار روی بخش سینما وارد شد؛ مخصوصا سالن و فی الواقع پخش و بعد از آن تولید.
*اگر با عدد و رقم میشود آن را گفت یا با توضیحی این را منتقل كرد كه از دیدگاه شما، چه بلایی سر سینمادار و فیلم ساز آمده است؟ و چه آسیب هایی را پخش كننده ها متحمل شدند؟
در طی این مدت سینمادار و تهیه كننده چیزی نزدیك به 300 میلیارد تومان حداقل ضرر كرده اند و در كنار این رقم، مراكز فروش و بوفه هایی كه با آمدن مردم كار می كردند درآمدهایشان از بین رفته است در واقع یك مركز سینمایی تنها به فروش بلیط اتكا نمیكرد، این چیزهای جانبی نیز وجود داشتند كه اكنون از بین رفته اند.
*این ها مربوط به لایه های رویی میباشند؟
بله. در زیر قضیه؛ چیزی حدود صد فیلم در انتظار بودند كه در سال 99 اكران شوند كه متاسفانه امكان اكران وجود نداشت و سرمایه ها در واقع انگار كه بیات شدند. مورد دیگر درباره موضوع فیلم ها می باشد؛ فیلم هایی كه در سال های قبل ساخته شدند آن نو بودن خودشان را به هر شكلی و با توجه به زمان و فضاهای مجازی و این اتفاقاتی مثل ویروس كه خیلی روحیات مردم را تغییر داده است از دست داده و اگر این ها امكان نمایش هم پیدا كنند لطمات زیادی خواهند خورد.
*باور عامیانه شاید این باشد كه فلانی زمانی كه می توانست فیلم بسازد با یك عدد مشخص، فیلم را ساخته و اگر الان می خواست همان فیلم را بسازد باید هزینه بسیاری می كرد و در نتیجه دو روز دیگر فیلمش را با بلیط قیمت بالا اكران میكند. در حالی كه این برداشت بسیار نا آگاهانه می باشد، می خواهم كه پاسخ شما را نسبت به این برداشت بدانم.
اول اینكه، این راكد بودن در سینما و فیلم مثل راكد ماندن اجناس نمی باشد در واقع حتی اجناس هم در نهایت به روز رسانی می شوند. این راكد بودن مثل آبی می ماند كه اگر راكد باشد تازگی و نو بودنش را حتما از دست می دهد؛ موضوعات كارایی خود را از دست می دهند و همچنین خود سرمایه گذاری با آن چرخش از بین می رود یعنی خیلی از دوستان پولی را وسط گذاشته اند به امید اینكه از سود حاصله، كارهای بعدیشان را انجام دهند تا در نهایت این چرخه بچرخد اما متاسفانه این چرخه متوقف شد است.
*مدتی در این مورد صحبت شد كه سینما تعطیل شود یا نشود و در نهایت از اولین جاهایی كه تعطیل شد به دلیل محدویت هایی كه شیوع ویروس كرونا باعث آن بود سینماها بود. این اواخر نیز طرحی را مطرح كردند كه گفتند سینماها مثل برخی دیگر از مشاغل تا ساعت 18 می توانند فعالیت كنند، نظر شما درباره این قضیه چیست؟ بنظر شما تعطیل كنند بهتر است یا اینكه تا ساعت 18 بشود فعالیت كرد؟
ما باید یك اتفاق را ببینیم، ما همه اعتقاد داریم كه سلامتی مردم ازهر چیزی مهم تر است منتهی باید یك اتفاق بیافتد و آن این است كه دولت بیاید و كمك كند حالا كه قرار است بخاطر یك اتفاق عمومی عده ای ضرر ببینند دولت در اینجا باید كمك كند، ما هنوز چیزی از كمك دولت ندیده ایم. در هر سه زمینه تولید، پخش و سالن هیچ كمكی تا الان به ما نشده، البته سه ماه است كه اندك اندك حق بیمه 60 نیروی ما را داده اند، در حالی كه ما ماهیانه چیزی حدود 800 میلیون تنها در یكی از مجتمع هایمان فقط حقوق می دهیم و فی الواقع هزینه های گرمایش و سرمایش و همینطور حراست چون چه ما باز باشیم یا نباشیم آن ها هستند و ما باید پول شارژ را بدهیم . دولت حتی یك دهم ازهزینه های یك ماه را به ما كمك نكرده است.
*ممكن است كسی بگوید كه تنها به سینماها از ماجرای كرونا آسیب وارد نشده است و دلیلی وجود ندارد كه به سینماها توجه جداگانه ای شود و اگر كمكی وجود دارد باید شامل حال همه شود و قطعا حرفایی اینچنینی زیاد شنیده اید. مشخصا به لحاظ مالی یا به لحاظ تصمیم های مدیریتی و درایتی كه باید به خرج داده می شد فكر می كنید كه دولت چه می توانست بكند و نكرده؟
ما نمی گوییم كه فقط باید شامل حال سینما شود. برای مشاغلی كه ضربه پذیر هستند باید مثل تمام دنیا اتفاقاتی برای حمایت رخ میداد و برای اینكه اقتصاد ورشكسته نشود دولت باید به تمام مشاغل ضربه پذیر حداقل كمكی بكند این در صورتی است كه كوچكترین و حداقل كمكی اتفاق نیافتاده است.
*به نظر شما تصمیماتی كه تا الان گرفته شده كمك كننده بوده یا به اصطلاح قوز بالای قوز بوده و زحمات شما را بیشتر كرده است؟
متاسفانه تصمیمی كه به نفع سینما باشد تا الان وجود نداشته و تصمیمات كنونی جز یك سردرگمی و بلاتكلیفی چیز دیگری را برای ما به ارمغان نیاورده است. ما باید وضعیت خودمان را بدانیم كه با نیروهایمان و وسایلمان چه كار كنیم و با جریان های موجود در مجتمع ها چگونه برنامه ریزی كنیم.
*اكنون مشخصا درمورد این تصمیم كه سینماها تا ساعت 18 می توانند فعالیت كنند نظرتان چیست؟
قطعا من مخالف هستم به دلیل اینكه هر كسی می داند كه سینما تازه از 4 یا 5 بعد از ظهر راه می افتد و رونقی می تواند داشته باشد. در تمام دنیا همین است و در ایران نیز بجز برخی از سینماها و سالن های میدان های شهر، برخی جاها انقدر كه مشتری نداشتند ساعت 5 تازه باز می كنند. اگر می خواهند تعطیل باشد كه كلا تعطیل كنند اما اینكه بخواهی سینما را با با مراكز خرید و سایر جاها مقایسه كنی ببینید در بهترین حالت آن مدتی كه در دوران كرونا ما باز بودیم، تنها 2 درصد از ظرفیت سالن پر می شد در حالی كه قبل از آن 20 درصد ظرفیت پر می شد یعنی حتی در زمان غیر از كرونایی نیز تنها 20 درصد از ظرفیت پر می شد. نظارتی كه در ارتباط با دادن اقلام ماسك و.. درون سینماها تماما رعایت می شد و همچنین جریان هوا وجود داشت منتهی با این احوال دولت به این نتیجه می رسد كه باید این اماكن بسته شوند حالا به هر دلیلی، اما حرف من این است كه باید در كنارش كمكی نیز صورت گیرد و اتفاقی برای سینمای ایران رخ دهد. من به عنوان یك سینما دار حتی با وجود بسته بودن سینماها باید تمام هزینه هایم را بدهم در اینجاست كه دولت وظیفه دارد كه حداقل هایی را كمك كند و ببخشید كه این را می گویم اما نباید چنین طرح های خنده داری را بدهد، یعنی چه كه تا ساعت 18 باز باشد.
*آیا از كسانی مثل شما مشورت گرفته اند؟ آیا برای چنین تصمیم گیری با اهالی فن گفت و گو كرده اند؟
همیشه بحث می شود اما می گویند كه بودجه نداریم. وقتی به ته قضیه می رسیم می گویند كه بودجه نداریم اما قطعا برای موردی كه سینماها تا ساعت 18 باز هستند حتی اگر از یك كارگر سینما این سوال را می كردند ... فكر می كنم دوستانی كه این طرح را گذاشته اند تاكنون اصلا سینما نرفته اند وگرنه می دانستند كه سینماها از 4 یا 5 تازه باز می شوند. مثلا در مجتمعی مثل كوروش آخرین بلیط باید ساعت 4 فروخته شود تا بتوانیم ساعت 6 تعطیل كنیم، حتی در روزهای 5 شنبه و جمعه نیز ما مشتری آنچنانی نداریم چه برسد به روزهای عادی كه اكثر سانس ها برگزار نمی شوند. این كارشناسی خیلی دور از واقعیت می باشد.
*شما كسی هستید كه در بخش های مهم و اساسی سینما هم به عنوان تهیه كننده، هم به عنوان پخش كننده و هم به عنوان سینما دار فعالیت دارید و همه می دانیم كه حرف شما برش زیادی در سینمای ایران دارد. ماجرا از این قرار است كه اگر فرض كنیم شما در چنین موقعیتی می خواستید تصمیم بگیرید و در جای دولتمردان بودید با توجه به شرایط موجود چه تصمیمی می گرفتید؟
قطعا چیزی را كه ستاد كرونا تعیین میكند روی چشم می گذاشتیم كه باز باشد یا بسته باشد اما باید حدود را بیشتر كنیم و كارشناسی های درست صورت گیرد و در كنارش به نظر من كل بودجه ای كه سازمان سینمایی و تلاشی كه می توانست برای افزایش بودجه اش كند باید صرف سالن ها و پخش هایی شود كه در این قضیه بسیار متضرر می شوند. یعنی جشنواره ها و راه اندازی آن ها كوچك ترین كمكی به صنعت سینما نمی كند، یا یك سری تولیدات كه توسط فارابی یا ارشاد الان صورت می گیرد، به نظر من تمامی این بودجه ها می توانست بیاید سمت رفاه این هزاران نفری كه كاراز دست داده اند یا كارفرماهایی كه با تمام این مشكلات هنوز نیرو هایشان را حفظ كرده اند یعنی آن بودجه عمومی به اضافه آن چیزی كه می توانست و تلاش باید می شد كه در این شرایط به این وضع اضافه شود، باید صرف این قضیه شود نه اینكه ما هنوز فكر كنیم جشنواره كودك، جشنواره فجر، جشنواره باران ، جشنواره مقاومت و... را داریم. این هزینه ها را و این هزینه كه برای یك سری از تولیدات، پرداخت می شود كه معمولا این فیلم ها باعدم استقبال رو به رو می شوند و هیچ وقت اكران نمی شود، این بودجه ها باید صرف این شود كه به سینمای ایران كمك شود.
*اگر درست برداشت كرده باشم منظور شما این است كه ما تولیدات، جشنواره ها و همه فعالیت ها را در اولویت های بعدی قرار دهیم و همین پولی كه موجود است را فقط صرف سر پا نگه داشتن سینماها و پرسنلش و اینكه این چراغ روشن بماند كنیم؟ درست است؟
دقیقا بله.
*نكته ای پیش می آید كه می خواهم پاسخ شما را هم بشنوم چون شما جز كسانی هستید كه در بخش خصوصی فعالیت می كنید و در واقع جز مدافعان بخش خصوصی چه در عرصه سینماداری چه در عرصه پخش و چه در عرصه تولید بودید و اكنون در بین صحبت هایی كه می كردید به این اشاره كردید كه خیلی از فیلم هایی كه با بودجه دولتی ساخته می شوند در واقع مخاطب ندارند، اینكه ما همواره تلاش كردیم كه بگوییم بخش خصوصی روی پای خود بایستد و از دولتی بودن فاصله بگیریم با اینكه الان می گوییم دولت باید كمك كند چطور با هم جمع می شوند؟
مقوله ها اصلا با یكدیگر ارتباطی ندارند. حتی در امریكا یا انگلیس بالاخره در این شرایط خاص دولت ها باید در این موارد كمك كنند، این وظیفه هر دولتی است كه در شرایط بحران بیاید و كمك كند.الان شرایط كشور برای بخش هایی مثل سینما یا بخش هایی مانند سالن های عقد و عروسی و یك سری از بخش ها شرایط فورس ماژور است یعنی آن حداقل را نیز فی الواقع ندارند اینجا دولت وظیفه دارد كه اگر بخواهد من به عنوان مسئول روی پای خود بایستم یا نیروها را اخراج نكنم به ما كمك كند. اگر چنین انتظاراتی ندارد به ما تغییر كاربری بدهد اما اگر از ما انتظار دارد كه با تمام این سختی ها بمانیم و كار كنیم و بتوانیم فرهنگ سازی كنیم به ما كمك كند.
*اگر من درست فهمیده باشم بخش خصوصی ما آنقدر هنوز تنومند و قدرتمند نشده كه در شرایط خاص بتواند روی پای خود بایستد. البته این مسئله در دنیا وجود دارد اما اینجا آسیب پذیرتر است، درست است؟
قطعا نشده. خبری كه چند روز پیش آمد این بود كه اتحادیه سالن های امریكا ظاهرا لایحه ای دادند كه اگر این را تصویب نكند سالن های آمریكا ورشكست می شوند، یعنی حتی در امریكا كه به ازای هر صندلی حداقل هفت یا هشت نفر سینما می روند در حالی كه در ایران به ازای هر صندلی نهایتا یك یا دو نفر می روند . هم تفاوت مالی و هم تفاوت نفری را ببینید. در نتیجه می خواهم بگویم كه چقدر وضعیت سالن های ما ضعیف است. در این وضعیت قطعا ما نابود می شویم. در امریكا با آن درآمد اعلام ورشكستگی كردند ما كه در ایران دیگر هیچ. دولت به بخش فرهنگ باید یك نگاه ویژه داشته باشد با توجه به اینكه ما تعداد بسیار زیادی نیرو و كارمند داریم چه مستقیم و یا چه غیر مستقیم و از دست دادن هر كدام ازاین نیروها كلی مشكلات برای ما ایجاد می كند.
*شما هم تهیه كننده هستید هم پخش كننده و هم سینمادار، آیا در شرایط فعلی به عنوان یك تهیه كننده حاضر بودید كه فیلمتان را اكران كنید؟
قطعا در این شرایط خیر. اگر شرایط بهتری بود یا امكاناتی را در اختیار ما می گذاشت و دولت هزینه هایی را می داد، بله. اما الان با توجه به اینكه داریم به سمت سرما می رویم و با چیز ناشناخته ای رو به رو هستیم و نمی دانیم كه چه اتفاقاتی در یكی دو ماه آینده می خواهد رخ دهد هرچند امیدواریم كه وضعیت بهتر شود نه بدتر، در نتیجه ریسك می شود. در سینما زمانی كه فیلمی روی پرده می رود چیزی كه ده،هفت یا هشت میلیارد ارزش آن است، ارزش خود را از دست می دهد .
*شما به عنوان سینمادار و تهیه كننده، فارغ از اینكه سینما دارید و ترجیح می دهید كه چرخ سینما بچرخد، حاضرید به عنوان تهیه كننده برای اینكه فیلمتان را نجات دهید، فیلمتان را اكران بر خط(آنلاین)كنید
خیر.
*چرا؟
به دلیل اینكه موفق نبوده. الان نزدیك بیست و خورده ای فیلم به صورت آنلاین اكران شده و انتظارات را برآورده نكرده.
*وامی كه سازمان سینمایی اعلام كرده می خواهند بدهند برای اینكه بدهی سینماداران پرداخت شود، شما این ماجرا را چگونه می بینید؟
حدود 5 یا 6 ماه است كه این قول داده شده است و هنوز پرداخت نشده تا این لحظه كه من در خدمت شما هستم یك ریال از این وام پرداخت نشده و حتی اعلام نكرده اند كه اگر كار بانكی دارد برویم تا آن ها را انجام دهیم. امیدوارم كه این اتفاق بیافتد و كمكی كوچك به سینما دارها شود كه حق تهیه كننده ها را بدهند. من توضیحی بدهم: اسم خود من به عنوان سینمادار در این بدهی ها می باشد اما ما یك ریال به تعاون سینما بدهكار نیستیم. سینمای ما به فیلم های خود ما بدهكار است.
*یعنی شما جز آن افرادی نبودید كه پول را گرفته و روی فیلم بعدی برای پرداخت پول حساب كرده بودید؟
ما وام درونی گرفتیم و همان پارسال، فروردین ماه پول تعاون فیلم ها را كاملا پرداخت كردیم.
*از سینماداران طلب دارید، درست است؟
بله.
*از سینماهای خودتان یا از سینماهای دیگر؟
اصلش از سینماهای دیگر است، اصلی ترین آن برای فیلم هایی است كه از حوزه هنری طلبكار هستیم و بسیاری از سینماهای دیگر. ما بزرگترین طلبكار سینماهای خودمان هستیم.