پیام مدیر كل هنرهای نمایشی رادیو و رادیو نمایش در روز جهانی تئاتر

رسم بر این است كه هر سال یكی از هنرمندان شاخص، پیامی برای این روز بنویسد و امسال نوبت پیتر سلارز(Peter SELLARS)، كارگردان صاحب نام تئاتر و اپرا و استاد برجسته ی دپارتمان هنر و فرهنگ جهانی دانشگاه UCLA بود.
او كه خود شاخصه ی كارش بازخوانی به روز، جذاب و خلاقانه از مفاهیم كلاسیك و باستانیست، در پیامش از اهمیت “حماسه” و خلق چشم اندازی اساطیری برای مخاطب در روزگار اخبار شوم و اتفاقات ناگواری چون پاندمی كرونا سخن گفته است. وی در فرازی از این پیام آورده: { چه چیزی را باید به خاطر بسپاریم؟ “آداب و رسومی” كه به ما امكان می دهد در نهایت دوباره تصور كنیم و شروع به تمرین گام هایی كه قبلا هرگز انجام نداده ایم…}
به نظرم دقیقا همین نكته، بزرگترین رسالت اهالی هنرهای نمایشی ایران زمین، برای ایفای نقش و رسالت تاریخی خود در ایجاد توسعه ی متوازن فرهنگی كشور است.
باید از صدف فرهنگ ریشه دار و هویت ملی پر قدمت خویش، با زبان روزآمد هنر، گوهری جذاب، درخشان و عالمگیر بسازیم.
هنرهای نمایشی در ایران زمین، با قالب هایی چون نقالی(پرده خوانی و…)، آیینی(همانند سوگ سیاوش و بعدها تعزیه)، ادبیات حماسی-روایی(مانند یادگار زریران كه نخستین بار اسطوره ی رستم پهلوان را رخ نمود) ریشه ای هزاران ساله، به قدمت تاریخ و فرهنگمان دارد. اما متاسفانه تئاتر مدرن در كشورمان بیشتر وامدار تقلید محض از غرب بوده است. حتی كلیدواژه ی آداپتاسیون(adaptation) هم عمدتا به منزله ی ترجمه به كار رفته است تا بومی سازی. اما آن چه نیاز داریم “تسخیر” به نفع هویت بومی است.
اكنون رسالت اهالی فرهیخته ی هنرهای نمایشیمان، در این پیچ سرنوشت ساز تاریخی كه آسیب جهانی شدن در جهان مجازی شده، فرهنگ و هویت ملی كشورها را تهدید می كند: به روز ساختن یادگار راویان اسرار است تا با بهره از این چنته ی پر و پیمان، ضمن احیای “تئاتر ملی”، اسطوره ای از اهمیت ایرانی بودن را پیش روی فرزندان جوان و آینده ساز مام میهن، به نمایش بگذارند…
روز جهانی تئاتر را با آرزوی بهترین ها به تمامی اهالی این هنر شریف، خصوصا همكاران نازنینم در اداره كل هنرهای نمایشی رادیو، كه از جادوی صدا، خلاقانه صحنه ی نمایش را در ذهن مخاطب به تصویر می كشند، با آرزوی بهترین ها و روز و روزگاری همواره سر سبز و بهارین تبریك عرض می كنم.

محسن سوهانی
مدیر كل هنرهای نمایشی رادیو و رادیو نمایش